ไม่ได้ด้วยเล่ห์…

จาก LOOPHOLE  โดย Arthur C. Clarke
แปลโดย ประการ จารุวัฒน์

ในช่วงคริสต์ทศวรรษที่ 1940 นิยายวิทยาศาสตร์ยังไม่ได้เป็นที่นิยมในอังกฤษ และจิตวิญญาณของมันยังคงอยู่ที่สหรัฐอเมริกา  อาเธอร์ ซี คล้าก ได้ขายเรื่องสั้นแรกๆ ให้กับ จอห์น ดับบลิว แคมแปลล์ แห่งนิตยสารแอสเตาดิ้ง ((ต่อมาก็คือ นิตยสารอนาล็อก) ในช่วงเดือนแห่งสงครามที่กำลังสิ้นสุดขณะที่คล้ากยังคงรับราชการทหารในแอร์ฟอร์ซ   เรื่องแรกที่เขาซื้อไปก็คือ ‘Rescue Party’ กระนั้น ‘Loophole’ ก็ได้ขายไปในเวลาหลังจากนั้นไม่นานนัก แต่ได้รับการตีพิมพ์ก่อน   ในช่วงที่ขายไปนั้น (ปีค.ศ. 1945) คล้ากยังประจำการอยู่ข้างนอก สแตรทฟอร์ด-ออน-เอวอน และยังคงจำถึงปรากฏการในวาระนั้นได้ดี

‘Loophole’ ตีพิมพ์ครั้งแรกในนิตยสารแอสเตาดิ้ง ซายน์-ฟิคชั่น ฉบับเดือนเมษายน ปีค.ศ. 1946 (พ.ศ.2489 ) ได้รับการแปลเป็นภาษาไทยโดย ประการ จารุวัฒน์ ในชื่อเรื่อง “ไม่ได้ด้วยเล่ห์…”  ตีพิมพ์ในหนังสือรวมเรื่องสั้น “ออบิท 4 ซากสงคราม” ของกลุ่มออบิท ในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2522  และอีกหนึ่งสำนวนในชื่อ “ช่องโหว่” โดยนพดล เวชสวัสดิ์ ตีพิมพ์ในนิตยสารชัยพฤกษ์วิทยาศาสตร์ฉบับที่ 208 เดือนตุลาคม พ.ศ.2530  และตีพิมพ์ซ้ำหนังสือชุด 100 เรื่องสั้นนิยายวิทยาศาสตร์ “รัตติกาล” โดยบริษัทเซ็นเตอร์ ดิสคัฟเวอรี ในปี พ.ศ. 2542

---

The Wife’s Story เรื่องเล่าจากภรรยา

เขาเป็นสามีที่ดี  เป็นพ่อที่ดี  ฉันไม่เข้าใจเลย  ฉันไม่อยากเชื่อเลย ฉันไม่อยากเชื่อว่ามันเกิดขึ้นจริง ๆ  ฉันเห็นมันเกิดขึ้น  แต่มันไม่ใช่ความจริง  เป็นไปไม่ได้  เขาอ่อนโยนเสมอ  ลองให้คุณมาเห็นเขาเล่นกับเด็กสิ  ใครที่เห็นเขาเล่นกับเด็กต้องรู้ว่าเขาไม่ได้ร้ายอะไรเลย  เลวสักนิดยังไม่มี  ตอนฉันพบเขาคราวแรก  เขายังอาศัยอยู่กับแม่ของตัวเองที่สปริงเลค  ฉันเคยเห็นเขามาด้วยกัน…พวกลูกชายกับแม่  และยังคิดด้วยซ้ำว่าหนุ่มคนไหนที่ดีกับครอบครัวตัวเองคงน่าคบเอาการ  แล้วครั้งหนึ่งตอนฉันเดินเตร่อยู่ในป่า  ฉันพบเขาเดินกลับมาตัวคนเดียวหลังล่าสัตว์เสร็จ  เขาไม่ได้เหยื่อสักตัว  แม้แต่หนูนาก็ยังจับไม่ได้  แต่ทว่าเขาก็ไม่ได้เศร้ากระไร  เขามัวแต่เดินเล่นพลางสูดอากาศยามเช้า  นั่นเป็นสิ่งหนึ่งที่ทำให้ฉันชอบเขาในตอนแรก  เขาไม่ถืออะไรจริงจังเกินไป  เขาไม่บ่นคร่ำครวญในยามที่อะไรๆไม่เป็นไปตามที่คิดไว้  เราเลยได้คุยกันวันนั้น  และฉันคิดว่าระหว่างเราคงไปได้สวยทีเดียว เพราะไม่นานเขาก็มาจับเจ่าอยู่ที่นี่แทบจะตลอดเวลา  พี่สาวฉันก็เลยบอกว่า  —อ้อ…พ่อแม่ฉันย้ายไปใต้เมื่อปีก่อน และทิ้งบ้านหลังนี้ไว้ให้เราสองคน— พี่สาวฉันบอกด้วยสำเนียงล้อเลียนปนจริงจังว่า  “เฮ้อ!  ถ้าเขาจะมาอยู่ที่นี่ทุกวัน กับอีกครึ่งคืนแล้วละก็  คงจะไม่เหลือที่ว่างพอให้ฉันหรอก!”  แล้วเธอก็ย้ายออก—ไปอยู่ไม่ไกลเท่าไร  พี่กับฉันสนิทกันมานานแล้ว  เรื่องแบบนี้ไม่มีวันเปลี่ยนหรอก  ฉันคงผ่านช่วงเวลาอันโหดร้ายตอนนี้ไม่ได้แน่ถ้าไม่มีเธอ

จากนั้นเขาก็มาอยู่ที่นี่  และเท่าที่ฉันพูดได้คือมันเป็นปีที่ฉันสุขที่สุดในชีวิต  เขาดีกับฉันเสมอต้นเสมอปลาย  ทำงานหนักและไม่เคยขี้เกียจ  และรูปร่างใหญ่ดูดี  ทุกคนต้องแหงนหน้ามองเชียวนะขนาดเขาอายุแค่นี้  การชุมนุมที่สโมสรให้เขาเป็นนักร้องนำบ่อยขึ้นเรื่อย ๆ  เขามีเสียงที่ไพเราะเหลือเกิน  และเขานำเสียงกลุ่มได้ทรงพลัง  คนอื่น ๆ จะร้องตามร่วมด้วย  ทั้งเสียงสูงต่ำ  ตอนนี้เมื่อฉันมาคิดแล้วก็ทำให้ฉันเสียวสันหลังทีเดียว  –เสียงร้องดังผ่านหมู่แมกไม้มาถึงนี่  และแสงจันทราเต็มดวงยามค่ำคืนฤดูร้อนส่องสว่างไปทั่ว  ฉันจะไม่มีวันได้ยินอะไรไพเราะเท่านั้นอีก  ฉันจะไม่มีวันได้รู้ถึงสุขเช่นนั้นอีกเลย

ดอกไม้สำหรับอัลเจอนอน

Flowers for Algernon เรื่องสั้นขนาดยาว ประพันธ์โดย ดาเนียล คีย์ (Daniel Keys) เป็นเรื่องเกี่ยวกับชีวิตของชายปัญญาอ่อนผู้มีไอคิวเพียง 68 ได้เข้าร่วมเป็นมนุษย์ทดลองรับการผ่าตัดเพื่อพัฒนาสมองให้ฉลาดขึ้นเป็นสามเท่า   เขาได้เขียนบันทึกชีวิตจากที่เป็นคนปัญญาอ่อนจนกลายเป็นอัจฉริยะ

ชาร์ลี เกิดมาด้วยไอคิวต่ำเป็นพิเศษ และถูกเลือกเป็นมนุษย์ทดลองสมบูรณ์แบบที่สุด ซึ่งบรรดานักวิจัยต่างหวังว่าจะช่วยเพิ่มระดับสติปัญญาให้กับเขา ซึ่งประสบความสำเร็จมาแล้วอย่างสูงกับหนูทดลองที่ชื่อ อัลเกอร์นอน เมื่องานนี้เริ่มส่งผล ชาร์ลีมีสติปัญญาที่พัฒนาขึ้น จนล้ำหน้าหมอ แล้วจู่ อัลเกอร์นอนก็เสื่อมสภาพ แล้วชาร์ลีล่ะ สิ่งเดียวกันนี้จะเกิดขึ้นกับเขาหรือไม่