ไม่ได้ด้วยเล่ห์…

จาก LOOPHOLE  โดย Arthur C. Clarke
แปลโดย ประการ จารุวัฒน์

ในช่วงคริสต์ทศวรรษที่ 1940 นิยายวิทยาศาสตร์ยังไม่ได้เป็นที่นิยมในอังกฤษ และจิตวิญญาณของมันยังคงอยู่ที่สหรัฐอเมริกา  อาเธอร์ ซี คล้าก ได้ขายเรื่องสั้นแรกๆ ให้กับ จอห์น ดับบลิว แคมแปลล์ แห่งนิตยสารแอสเตาดิ้ง ((ต่อมาก็คือ นิตยสารอนาล็อก) ในช่วงเดือนแห่งสงครามที่กำลังสิ้นสุดขณะที่คล้ากยังคงรับราชการทหารในแอร์ฟอร์ซ   เรื่องแรกที่เขาซื้อไปก็คือ ‘Rescue Party’ กระนั้น ‘Loophole’ ก็ได้ขายไปในเวลาหลังจากนั้นไม่นานนัก แต่ได้รับการตีพิมพ์ก่อน   ในช่วงที่ขายไปนั้น (ปีค.ศ. 1945) คล้ากยังประจำการอยู่ข้างนอก สแตรทฟอร์ด-ออน-เอวอน และยังคงจำถึงปรากฏการในวาระนั้นได้ดี

‘Loophole’ ตีพิมพ์ครั้งแรกในนิตยสารแอสเตาดิ้ง ซายน์-ฟิคชั่น ฉบับเดือนเมษายน ปีค.ศ. 1946 (พ.ศ.2489 ) ได้รับการแปลเป็นภาษาไทยโดย ประการ จารุวัฒน์ ในชื่อเรื่อง “ไม่ได้ด้วยเล่ห์…”  ตีพิมพ์ในหนังสือรวมเรื่องสั้น “ออบิท 4 ซากสงคราม” ของกลุ่มออบิท ในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2522  และอีกหนึ่งสำนวนในชื่อ “ช่องโหว่” โดยนพดล เวชสวัสดิ์ ตีพิมพ์ในนิตยสารชัยพฤกษ์วิทยาศาสตร์ฉบับที่ 208 เดือนตุลาคม พ.ศ.2530  และตีพิมพ์ซ้ำหนังสือชุด 100 เรื่องสั้นนิยายวิทยาศาสตร์ “รัตติกาล” โดยบริษัทเซ็นเตอร์ ดิสคัฟเวอรี ในปี พ.ศ. 2542

---

จาก: ประธานาธิบดี

ถึง: เลขาธิการสภานักวิทยาศาสตร์

ผมได้รับรายงานว่าชาวโลกประสบความสำเร็จในการปลดปล่อยพลังงานปรมาณูแล้ว และกำลังทำการทดลองใช้ขับเคลื่อนจรวด   เรื่องนี้ความสำคัญยิ่ง ขอให้ส่งรายงานให้ผมทราบโดยละเอียด แต่ครั้งนี้กรุณาให้กระทัดรัดและชัดเจนด้วย

เค. เค. ที่สี่

 

จาก: เลขาธิการสภานักวิทยาศาสตร์

ถึง: ท่านประธานาธิบดี

ข้อเท็จจริงทั้งหมดมีดังนี้

หลายเดือนมานี้ เครื่องมือของเราได้ตรวจพบอนุภาคนิวตรอนจำนวนมากแผ่กระจายออกมาจากโลก แต่จากการวิเคราะห์รายการวิทยุในตอนนั้น เราไม่ได้ข่าวคราวอะไรเลย เมื่อสามวันมาแล้วก็มีการแผ่กระจายของนิวตรอนอีกเป็นครั้งที่สอง หลังจากนั้นไม่นาน สถานีวิทยุกระจายเสียงทุกแห่งบนดลกก็ประกาศว่าเวลานี้ระเบิดปรมาณูได้ถูกนำมาใช้ในสงครามแล้ว เครื่องแปลของเราแปลคลื่นวิทยุนั่นไม่ได้สมบูรณ์นัก แต่ที่แน่ๆ คือระเบิดพวกนั้นมีอำนาจการทำลายมากทีเดียว จนถึงตอนนี้ระเบิดถูกใช้ไปสองลูกแล้ว มีรายละเอียดของการสร้างกระเส็นกระสายออกมาบ้าง แต่แร่ธาตุที่ประกอบเป็นระเบิดยังไม่ทราบแน่ชัด

ผมจะจัดการหารายละเอียดอื่นๆ ให้มากที่สุดเท่าที่จะมากได้   สำหรับตอนนี้รายงานที่แน่นอนมีเพียงว่า ชาวโลกปลดปล่อยพลังปรมาณูออกมาได้แล้ว แต่ยังคงอยู่ในรูปของวัตถุระเบิด

เราแทบไม่รู้ข่าวคราวอะไรเลยเกี่ยวกับการค้นคว้าทางจรวดของโลก นักดาราศาสตร์ของเราได้สังเกตดาวเคราะห์ดวงนี้อย่างถี่ถ้วนนับแต่เราตรวจจับคลื่นวิทยุที่ส่งออกมาได้เมื่อชั่วอายุคนรุ่นก่อน เราทราบแน่นอนว่าโลกจะต้องมีจรวดอยู่หลายชนิด เพราะมีการอ้างอิงถึงจรวดเหล่านั้นหลายครั้งจากการใช้วิทยุทางการทหารเมื่อเร็วๆ นี้   อย่างไรก็ดียังไม่มีความพยายามอย่างจริงจังที่จะดำเนินการสำรวจทางอวกาศ เป็นที่คาดหมายกันว่าเมื่อสงครามสิ้นสุดลง ชาวโลกอาจทำการค้นคว้าทางด้านนี้จนสำเร็จ   เราจะติดตามการส่งวิทยุของพวกเขาอย่างใกล้ชิด และจะต้องเพิ่มการสังเกตการณ์ทางดาราศาสตร์ให้มากขึ้นอีก

เมื่อได้พิจารณาเทคโนโลยีของชาวโลกแล้ว เราลงมติกันว่า โลกจะต้องใช้เวลาประมาณยี่สิบปีในการพัฒนาจรวดปรมณูให้สามารถเดินทางข้ามห้วงอวกาศได้   ตามมตินี้เราจะเห็นได้ว่า ถึงเวลาแล้วที่เราจะต้องตั้งฐานบนดวงจันทร์เพื่อจะได้สังเกตอย่างถี่ถ้วนและใกล้ชิดว่ามีการทดลองดังกล่าวเกิดขึ้นหรือไม่ และเมื่อไหร่

เทรสคอน

(แนบมาพร้อมกับต้นฉบับ)

สงครามบนโลกยุติแล้ว   เท่าที่ผมสังเกตเห็น ต้องเป็นเพราะระเบิดปรมาณูนั่นแน่ๆ    เหตุการณ์ยังไม่กระทบกระเทือนถึงสิ่งซึ่งเราได้ถกเถียงกันมาแล้วข้างต้น แต่มันก็ชี้ให้เห็นว่าชาวโลกสามารถทุ่มเทความรู้และเวลาให้กับการค้นคว้าทางด้านนี้อย่างจริงจัง และรวดเร็วกว่าที่เราคาดไว้   สถานีวิทยุกระจายเสียงบางแห่งเริ่มชี้แนะให้เห็นการนำเอาพลังงานปรมาณูมาประยุกต์กับการขับเคลื่อนจรวดแล้ว

เทรสคอน

 

จาก: ประธานาธิบดี

ถึง: หัวหน้าสำนักงานความมั่นคงแห่งดาวเคราะห์วงนอก (ซี. บี. อี. พี. เอส.)

คุณคงได้รับรายงานของเทรสคอนแล้ว   ขอให้เดินทางไปดวงจันทร์ทันที หน้าที่ของคุณคือจับตาดูอย่างใกล้ชิดว่าชาวโลกทดลองเกี่ยวกับจรวดก้าวหน้าไปแค่ไหน แล้วรายงานให้ผมทราบทันที

สิ่งที่ต้องระวังที่สุดก็คือ ต้องรักษาเรื่องการไปดวงจันทร์เป็นความลับสุดยอด คุณต้องรับผิดชอบในเรื่องนี้ด้วยตัวเอง รายงานข่าวคราวให้ผมทราบเมื่อคุณหยุดพักประจำปี หรืออาจบ่อยกว่านั้นถ้าจำเป็น

เค. เค. ที่สี่

 

 

จาก: ประธานาธิบดี

ถึง: ซี. บี. อี. พี. เอส.

รายงานเกี่ยวกับโลกอยู่ไหน

เค. เค. ที่สี่

 

 

จาก: ซี. บี. อี. พี. เอส.

ถึง: ท่านประธานาธิบดี

ผมเสียใจที่ต้องล่าช้าไป เพราะยานส่งรายงานขัดข้อง

ยังไม่มีวี่แววเกี่ยวกับการทดลองจรวดเลยตลอดปีที่ผ่านมา  และสถานีวิทยุกระจายเสียงบนโลกก็ไม่ได้พาดพิงถึงเรื่องนี้เลย

รานธ์

 

จาก: ซี. บี. อี. พี. เอส.

ถึง: ท่านประธานาธิบดี

ท่านคงได้รับรายงานของผมที่มีต่อคุณพ่อที่เคารพของท่านแล้วเกี่ยวกับเรื่องนี้ ตลอดเวลาสิบห้าปีที่ผ่านมาไม่มีการพัฒนาที่เด่นๆ อันน่าสนใจเลยสักครั้ง   แต่ข่าวคราวต่อไปนี้เราเพิ่งได้รับรายงานมาจากฐานปฏิบัติการบนดวงจันทร์

จรวดนำวิถีขับเคลื่อนด้วยพลังงานปรมณูถูกยิงจากแผ่นดินตอนเหนือของโลก ผ่านชั้นบรรยากาศเข้าสู่อวกาศเป็นระยะทางประมาณหนึ่งในสี่ของเส้นผ่าศูนย์กลางของโลก ก่อนที่จะกลับสู่โลกภายใต้การควบคุม

รานธ์

 

จาก: ประธานาธิบดี

ถึง: ประมุขแห่งรัฐ

ได้โปรดกรุณาให้ความเห็นด้วย

เค. เค. ที่ห้า

 

จาก: ประมุขแห่งรัฐ

ถึง: ท่านประธานาธิบดี

ทั้งหมดนี้หมายความว่านโยบายที่สืบทอดกันมาของเราสิ้นสุดลงแล้ว ทางเดียวที่เราจะรักษาความสงบสุขไว้ได้ก็คือ ป้องกันมิให้ชาวโลกเจริญก้าวหน้าทางด้านนี้มากเกินไป   จากรายงานทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับโลกชี้ให้เห็นว่า เราจำเป็นเสียแล้วที่จะต้องคุกคามให้ถึงขั้นแตกหัก

เนื่องจากโลกมีแรงโน้มถ่วงสูง จึงเป็นไปไม่ได้ที่เราจะนำยานไปจอดบนนั้น เพราะรัศมีทำการของเราจะถูกจำกัด ปัญหานี้ อันวาร์ เคยนำเข้าที่ประชุมเมื่อหนึ่งศตวรรษมาแล้ว และผมก็เห็นด้วยกับข้อสรุปของเขาทั้งหมด   เราจะต้องดำเนินการตามแนวทางของเขาทันที

เอฟ. เค. เอส
จาก: ประธานาธิบดี

ถึง: เลขาธิการแห่งรัฐ

รายงานต่อสภาด้วยว่า จะมีการประชุมด่วน พรุ่งนี้เที่ยง

เค. เค. ที่ห้า

 

จาก: ประธานาธิบดี

ถึง: ซี. บี. อี. พี. เอส.

ยานรบยี่สิบลำคงจะพอดำเนินการตามแผนของอันวาร์ให้ลุล่วงไปได้ โชคดีที่ยังไม่จำเป็นต้องติดอาวุธในตอนนี้   รายงานความคืบหน้าในการก่อสร้างให้ผมทราบด้วย ทุกๆ สัปดาห์

เค. เค. ที่ห้า

 

จาก: ซี. บี. อี. พี. เอส.

ถึง: ท่านประธานาธิบดี

ยานรบสิบเก้าลำเสร็จเรียบร้อยแล้ว ลำที่ยี่สิบต้องล่าช้าไปเพราะด้วยตัวยานชำรุด และต้องใช้เวลาอย่างน้อนหนึ่งเดือนจึงจะเสร็จ

รานธ์

 

จาก: ประธานาธิบดี

ถึง: ซี. บี. อี. พี. เอส.

สิบเก้าลำก็เพียงพอแล้ว ผมจะตรวจสอบซักซ้อมแผนปฏิบัติการกับคุณพรุ่งนี้   ร่างคำประกาศเสร็จเรียบร้อยแล้วหรือยัง

เค. เค. ที่ห้า

 

จาก: ซี. บี. อี. พี. เอส.

ถึง: ท่านประธานาธิบดี

นี่คือร่างคำประกาศ

ชาวโลกทั้งหลาย

เราคือชาวพระเคราะห์ดวงที่พวกคุณเรียกว่าดาวอังคาร   เราได้เฝ้าสังเกตมานานแล้วว่าพวกท่านพยายามค้นคว้าทดลองที่จะเดินทางข้ามห้วงอวกาศไปยังดาวเคราะห์ต่างๆ ให้ได้   เราขอยื่นคำขาดให้พวกท่านยุติการทดลองเหล่านั้นเสีย   เราได้ศึกษาเผ่าพันธุ์ของพวกท่านมานานแล้วและเชื่อมั่นว่าในระดับความเจริญปัจจุบัน พวกท่านไม่เหมาะสมที่จะเดินทางออกจากดวงดาวของท่าน

 โพยมยานที่พวกท่านเห็นล่องลอยอยู่เหนือเมืองต่างๆ เหล่านั้นสามารถจะทำลายเมืองของพวกท่านให้พินาศภายในพริบตาเดียว และเราจะดำเนินการทันทีถ้าหากพวกท่านยังไม่หยุดทำการทดลองเพื่อจุดประสงค์ที่จดินทางข้ามห้วงอวกาศ

 เราได้ก่อตั้งหอสังเกตุการณ์ขึ้นที่ดวงจันทร์ของท่าน และสามารถจะตรวจพบทันทีที่พวกท่านขัดขืน   ถ้าพวกท่านเชื่อฟัง เราก็จะไม่รบกวนท่านอีก   มิฉะนั้น มหานครของท่านจะต้องพินาศทุกครั้งที่เราพบว่ามีจรวดถูกส่งออกมานอกบรรยากาศของโลก

 โดยคำสั่งจากประธานาธิบดี และสภาแห่งดาวอังคาร

รานธ์

 

จาก: ประธานาธิบดี

ถึง: ซี. บี. อี. พี. เอส.

รับทราบและเห็นพ้องตามร่างประกาศ ขอให้ดำเนินการแปลต่อไป

ผมพิจารณาแล้วว่า ผมไม่ควรเดินทางไปกับกองทัพของเรา จึงขอให้คุณรายงานรายละเอียดให้ทราบทันทีที่กลับมาถึง

เค. เค. ที่ห้า

 

จาก: ซี. บี. อี. พี. เอส.

ถึง: ท่านประธานาธิบดี

ผมรู้สึกเป็นเกียรติที่ได้รายงานให้ท่านทราบถึงความสำเร็จสมบูรณ์ของแผนการของเรา   การเดินทางไปยังโลกเป็นไปโดยราบเรียบ   ข่าวจากวิทยุของโลกบ่งว่าเราถูกตรวจพบแต่ไกล และพวกเขาตื่นเต้นกันยกใหญ่ก่อนที่เราจะไปถึงด้วยซ้ำ   กองทัพของเรากระจายกำลังออกตามแผน ผมประกาศทางวิทยุยื่นคำขาดให้พวกเขารับทราบ  จากนั้น เราก็ถอนทัพกลับโดยที่ไม่มีวี่แววว่าจะมีการต่อต้านด้วยกำลังอาวุธ

ผมจะรายงานรายละเอียดให้ทราบภายในสองวันนี้

รานธ์

 

 

จาก: เลขาธิการสภานักวิทยาศาสตร์

ถึง: ประธานาธิบดี

นักจิตวิทยาทั้งหมดรายงานผลเรียบร้อยแล้วดังนี้

เป็นไปอย่างที่เราคาดไว้แล้วว่าคำสั่งของเราต้องจุดเพลิงโทสะแก่เผ่าพันธุ์ที่ดื้อรั้นและมีจิตกล้าแข็งเช่นนี้ในตอนแรก   มันจะต้องกระทบกระเทือนถึงความภาคภูมิใจที่พวกเขามีอยู่ เพราะพวกเขาเชื่อว่าตนเป็นสิ่งมีชีวิตที่เฉลียวฉลาดที่สุดในจักรวาล

อย่างไรก็ดี ภายในสองสามสัปดาห์ น้ำเสียงของพวกเขาก็เปลี่ยนไปอย่างไม่คาดคิด พวกเขาตระหนักดีว่าเราดักฟังคลื่นวิทยุของพวกเขาอยู่ ดังนั้นพวกเขาจึงส่งข่าวบางอย่างถึงเราโดยตรง   พวกเขายืนยันว่าตกลงใจที่จะหยุดค้นคว้าทดลองจรวดทุกชนิด เพื่อให้เป็นไปตามความประสงค์ของเรา   สิ่งนี้เป็นสิ่งเหลือเชื่อพอๆ กับการืที่เราได้รับการต้อนรับเป็นอย่างดี แม้ว่าพวกเขาคิดจะหลอกลวงเรา แต่ขณะนี้เราก็ปลอดภัยอย่างเด็ดขาด เพราะเราได้ตั้งสถานีที่สองขึ้นนอกชั้นบรรยากาศของโลกเพียงเล็กน้อย   พวกเขาไม่สามารถที่จะส่งยานออกสู่อวกาศโดยที่เราตรวจไม่พบหรือวัดรังสีของไอพ่นไม่ได้

การจับตาดูชาวโลกจะดำเนินต่อไปอย่างเคร่งครัดตามคำสั่งของท่าน

เทรสคอน

 

จาก: ซี. บี. อี. พี. เอส.

ถึง: ท่านประธานาธิบดี

เป็นความจริงอย่างแน่นอนที่ไม่มีการทดลองจรวดอีกเลยในเวลาสิบปีที่ผ่านมา   เราไม่เคยคิดเลยว่าโลกจะยอมจำนนง่ายๆ อย่างนี้

ผมเห็นพ้องด้วยว่า ตราบใดที่เชื้อชาติเผ่าพันธุ์พวกนี้ยังดำรงอยู่ ความเจริญรุ่งเรืองของเราก็จะถูกคุกคามไม่มีสิ้นสุด ขณะนี้เรากำลังทำการทดลองตามแนวทางที่ท่านแนะนำ   ปัญหาที่เกิดขึ้นเนื่องจากขนาดอันใหญ่โตของดาวเคราะห์ดวงนี้นับว่าเป็นปัญหาที่แก้ไขได้ยากยิ่ง การจะใช้วัตถุระเบิดย่อมเป็นไปไม่ได้   ดูเหมือนว่าการใช้พิษกัมมันตรังสีบางชนิดจะมีเปอร์เซนต์ที่จะสำเร็จสูงที่สุด

นับว่าเรายังโชคดีที่มีเวลาเหลือเฟือที่จะค้นคว้าในเรื่องนี้ ซึ่งผมจะรายงานให้ท่านทราบโดยสม่ำเสมอ

รานธ์

(เอกสารทั้งหมดจบเพียงเท่านี้)

---

 

 

จาก: นาวาตรี เฮนรี ฟอร์เบส   หน่วยสืบราชการลับ เหล่าอวกาศพิเศษ

ถึง: ศาสตราจารย์ เอส. แม็กซ์ตัน  แผนกภาษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยอ๊อกซ์ฟอร์ด

เส้นทางตรงกับข้างบน: ทรานเซนเดอร์ 2 (ผ่านทางสเคนเน็คทาดี้)

ผมพบเอกสารข้างต้นทั้งหมด และเอกสารอื่นๆ ในซากปรักหักพังของสถานที่ซึ่งเชื่อว่าเป็นนครหลวงของดาวอังคาร (ตามพิกัดของดาวอังคาร เคแอบ 302895) สิ่งที่น่าสนใจเป็นพิเศษคือมีการใช้ ภาพแทนโลก อยู่บ่อยครั้ง  ผมจึงหวังว่าคุณคงสามารถแปลเอกสารเหล่านี้ได้ ส่วนเอกสารอื่นๆ ผมจะส่งตามไปโดยเร็ว

นาวาตรี เฮนรี ฟอร์เบส

(เพิ่มเติมจากต้นฉบับ)

 

แม็คซ์ เพื่อนรัก

ผมเสียใจจริงๆ ที่ไม่ได้ติดต่อกับคุณก่อนหน้านี้ แต่ผมจะไปพบคุณทันทีที่กลับถึงโลก ให้ตายเถอะ! ดาวอังคารนี่ช่างยุ่งชมัดเลย ผู้ร่วมงานของเราทุกคนหาตำแหน่งได้แม่นยังกับจับวางแน่ะ ระเบิดที่ถูกส่งมาทุกลูกมาปรากฏอยู่เหนือบรรดามหานครของพวกนั้นพอดีเลย เหมือนกับพวกที่เมาท์วิลสันทำนายไว้ไม่ผิด

เรากำลังลำเลียงสิ่งของสัพเพเหระมากมายก่ายกองกลับไปยังโลกโดยผ่านเจ้าเครื่องเล็กๆ 2 เครื่องนี่   ตราบใดที่ เครื่องส่งผ่านมวลสาร เครื่องใหญ่ยังไม่ถูกส่งมา เราก็ทำงานได้ในขอบเขตจำกัด และแน่นอนที่เรายังกลับไม่ได้เลยสักคน   ดังนั้นผมขอให้คุณช่วยจัดการส่งเครื่องขนาดใหญ่มาให้โดยเร็วด้วย

ผมดีใจที่เราสามารถกลับไปทำงานด้านจรวดอีกครั้งหนึ่ง ผมอาจเป็นคนล้าสมัยไปบ้าง แต่ผมก็คิดว่าไอ้การถูกจับเหวี่ยงข้ามห้วงอวกาศด้วยความเร็วเท่าแสงนี่มันไม่น่าพิศมัยหรอกนะ:

เฮนรี่ ∞

---